Kiedy jesteśmy jeszcze bardzo młodzi i zaczynamy dopiero wchodzić na rynek pracy, często brak nam podstawowej wiedzy i rozeznania w panujących przepisach prawnych i zwyczajach pracodawców. Aby zdobić zatrudnienie, często związane z pierwszym doświadczeniem w zawodzie, godzimy się na każde warunki proponowane przez pracodawcę. Nie zastanawiamy się zbyt często nad konsekwencjami naszych wyborów. Chcemy zdobyć pierwsze doświadczenie zawodowe, jak i pieniądze, które pozwolą nam samodzielnie się utrzymać. A to, jaką umowę podpisujemy, o ile w ogóle ją podpisujemy, jest dla nas często bez znaczenia.
Dopiero na późniejszym etapie naszej kariery zawodowej zaczynamy widzieć skutki naszych wyborów. Zaczynamy coraz więcej widzieć, rozumieć i orientować się w przepisach dotyczących zatrudnienia. A ta wiedza jest niezwykle cenna w naszym życiu zawodowym. Wiemy już, jak oblicza się wymiar urlopu pracowniczego, ile wynosi okres wypowiedzenia, czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy albo w jakim terminie należy powiadomić pracodawcę o nieobecności w pracy.
Warto szczególnie zwrócić uwagę na często pojawiające się pytanie wśród pracowników, czyli „czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy?”. Sam staż pracy może budzić wątpliwości, dlatego że jest to pojęcie, które nie zostało wyjaśnione przez przepisy kodeksu pracy. Możemy go określić jako czas, kiedy byliśmy zatrudnieni, jako pracownicy. Ten czas to zwykle kilka wycinków czasu, zwanymi okresami pracowniczymi. Czyli np. u jednego pracodawcy pracowaliśmy pół roku, a u innego byliśmy zatrudnieni przez 1 rok i 4 miesiące. To są właśnie okresy pracownicze. Staż pracy to udogodnienie dla pracownika, dlatego że im jest dłuższy, tym więcej korzyści ma z niego pracownik. Korzyściami są: wyższy wymiar urlopu, możliwość uzyskania świadczenia przedemerytalnego, prawo do urlopu wychowawczego.
Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy, o którym napisaliśmy powyżej? Mimo bardzo podobnego systemu składek na ubezpieczenie społeczne zarówno umowy o pracę, jak i umowy zlecenia, do stażu pracy nie jest wliczany czas pracy przepracowany na umowie zlecenie. Obie umowy, choć bardzo podobne, nie są takie same według polskiego prawa. Zatem pracownik zatrudniony na umowę zlecenie nie będzie miał takich przywilejów jak pracownik pracujący na podstawie umowy o pracę.
Warto pamiętać o jeszcze jednej kwestii. Czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy, jeśli zajdą jakieś szczególne, dopuszczone przez prawo okoliczności? Tak, jeśli umowa zlecenie posiada znamiona stosunku pracy, to może zostać uznana przez sądem pracy za umowę o pracę. Gdy sąd postanowi, że praca świadczona na podstawie umowy zlecenia była wykonywana pod stałym nadzorem i kierownictwem zleceniodawcy w warunkach przez niego określonym, okres, przez jaki zleceniobiorca (pracownik) świadczył pracę na jej podstawie, zostanie potraktowany jako staż pracy.
Skoro odpowiedzieliśmy na pytanie „czy umowa zlecenie wlicza się do stażu pracy”, powinniśmy jeszcze wyjaśnić, na jakiej podstawie będzie liczony staż pracy zgodnie z obowiązującym prawem. Aby pracownik uzyskał staż pracy, musi być zatrudniony na podstawie konkretnej umowy m.in. o pracę, powołania, mianowania, wyboru, spółdzielczej umowy o pracę czy prowadzenia gospodarstwa rolnego lub pracy w takim gospodarstwie.
